Động đất là hiện tượng thiên nhiên nghiêm trọng có thể xảy ra bất cứ lúc nào và gây ra nhiều thiệt hại nặng nề cho con người. Nội Thất MOHO hiểu rằng việc chuẩn bị trước các tình huống khẩn cấp như động đất sẽ giúp bạn và gia đình đảm bảo an toàn tối đa. Bài viết sau đây sẽ cung cấp những kiến thức cơ bản về hiện tượng này, cũng như các biện pháp ứng phó khi có rung chấn lớn.
Động đất là gì? Vì sao động đất xảy ra?
Động đất là hiện tượng rung chấn tự nhiên của lớp vỏ Trái Đất, thường xảy ra do sự chuyển động của các mảng kiến tạo bên dưới bề mặt Trái Đất. Khi các mảng kiến tạo này di chuyển, ma sát giữa chúng tích tụ năng lượng, và khi năng lượng này được giải phóng đột ngột, nó tạo ra các sóng địa chấn lan truyền qua lớp vỏ Trái Đất và gây ra hiện tượng rung lắc mà chúng ta cảm nhận được trên bề mặt.
Cường độ của động đất được đo bằng thang đo Richter hoặc thang đo cường độ địa chấn modified Mercalli (MMI). Thang đo Richter đánh giá năng lượng được giải phóng, trong khi thang MMI đánh giá mức độ thiệt hại đến con người và công trình xây dựng.
Mô phỏng cấu trúc các mảng kiến tạo của Trái Đất và cơ chế hình thành động đất
Những dấu hiệu cảnh báo trước khi xảy ra động đất cần biết
Mặc dù khoa học hiện đại vẫn chưa thể dự đoán chính xác thời điểm xảy ra động đất, nhưng có một số dấu hiệu tự nhiên có thể báo trước. Việc nhận biết những dấu hiệu này có thể giúp bạn có thêm thời gian để ứng phó kịp thời. Động vật thường có giác quan nhạy bén, chúng sẽ có phản ứng lạ trước khi cơn địa chấn xảy ra. Bạn có thể quan sát thấy chó sủa liên tục, mèo hoảng loạn bỏ chạy, chim bay thành đàn lớn rời tổ, còn cá thì bơi lội hỗn loạn hoặc nhảy lên khỏi mặt nước.
Chim bay thành đàn lớn trước khi động đất xảy ra
Các hiện tượng môi trường bất thường cũng đáng chú ý. Chẳng hạn như nước giếng thay đổi màu sắc, mùi vị, mực nước sông hồ dao động bất thường không rõ nguyên nhân; các vết nứt xuất hiện trên mặt đất; âm thanh lạ từ lòng đất; không khí yên tĩnh bất thường hoặc ánh sáng lạ trên bầu trời. Một số thiết bị điện tử cũng có thể gặp trục trặc như đèn nhấp nháy, radio nhiễu sóng, tivi xuất hiện đường kẻ ngang dọc.
Tuy nhiên, cần nhớ rằng những dấu hiệu này không phải lúc nào cũng báo hiệu động đất và không nên hoàn toàn dựa vào chúng. Việc lên kế hoạch sơ tán, chuẩn bị bộ dụng cụ khẩn cấp và thực hành các biện pháp an toàn thường xuyên vẫn là cách tốt nhất để ứng phó. Ngoài ra, bạn nên thường xuyên cập nhật thông tin cảnh báo từ cơ quan chức năng và tuân thủ hướng dẫn của họ.
Các khu vực thường xảy ra động đất trên thế giới và tại Việt Nam
Trên thế giới, động đất thường xảy ra ở những khu vực nằm trên "Vành đai lửa Thái Bình Dương" - một dải các điểm nóng địa chất bao quanh Thái Bình Dương, bao gồm các quốc gia như Nhật Bản, Indonesia, New Zealand, Philippines, và bờ biển phía tây của Mỹ. Ngoài ra, các khu vực có hoạt động kiến tạo mạnh như dãy Himalaya, Trung Đông và Nam Âu cũng thường xuyên xảy ra hiện tượng này.
Tại Việt Nam, mặc dù không nằm trực tiếp trên vành đai lửa, nhưng một số khu vực vẫn có nguy cơ xảy ra địa chấn, đặc biệt là các tỉnh miền núi phía Bắc như Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, và khu vực Tây Nguyên. Những trận động đất ở Việt Nam thường có cường độ thấp, nhưng vẫn cần được chuẩn bị để đối phó.
Làm gì khi có động đất? Hướng dẫn ứng phó khẩn cấp
Để đảm bảo an toàn khi động đất xảy ra, việc chuẩn bị và ứng phó đúng cách là vô cùng quan trọng. Sau đây là hướng dẫn chi tiết về các biện pháp cần thực hiện trong từng tình huống:
Khi đang ở trong nhà
"Ngồi xuống, Che chắn, và Giữ chặt" (Drop, Cover, and Hold On): Đây là nguyên tắc quan trọng nhất. Ngay khi cảm nhận được rung chấn, hãy lập tức ngồi xuống sàn, tìm chỗ trú ẩn dưới gầm bàn chắc chắn, gầm giường hoặc bất kỳ đồ nội thất cứng cáp nào. Che chắn đầu và cổ bằng tay và bám chặt vào vật dụng đó cho đến khi rung lắc dừng lại.
Tránh xa các mối nguy hiểm: Di chuyển ra xa khỏi cửa sổ, gương, kệ sách, tủ chén, đèn chùm và các vật treo trên tường. Những vật này có thể vỡ hoặc rơi xuống gây thương tích. Nếu có sẵn vật dụng như gối, chăn, sách dày, hãy sử dụng chúng để che chắn đầu và mặt khỏi mảnh vỡ.
Tắt bếp nếu đang nấu nướng: Nếu bạn đang ở trong bếp, hãy tắt bếp ngay lập tức để tránh nguy cơ hỏa hoạn.
Không đứng ở khung cửa: Khung cửa không phải là nơi an toàn trong động đất hiện đại vì chúng không đủ vững chắc để chịu lực và có thể bị đổ sập.
Lưu ý khi ở tòa nhà cao tầng: Nếu ở trong tòa nhà cao tầng, hãy tránh xa cửa sổ và tường phía ngoài. Không sử dụng thang máy trong hoặc ngay sau động đất vì có thể bị mắc kẹt. Nếu bị kẹt, hãy giữ bình tĩnh, tìm cách báo hiệu vị trí của mình bằng cách gõ vào các bề mặt kim loại hoặc cứng.
Minh họa tư thế "Drop, Cover, and Hold On”
Khi đang ở ngoài trời
Di chuyển đến khu vực trống trải: Tìm một nơi thoáng đãng, tránh xa các tòa nhà, cây cối, cột điện, biển quảng cáo và dây điện.
Cúi thấp người xuống và che chắn đầu: Ngồi xuống đất hoặc nằm xuống nếu có thể để tránh bị ngã. Che chắn đầu và cổ bằng tay hoặc bất kỳ vật dụng nào có sẵn.
Tránh xa các công trình: Không đứng gần cửa ra vào, tường ngoài của tòa nhà hoặc dưới mái hiên.
Khi đang lái xe
Dừng xe an toàn: Từ từ giảm tốc độ và tấp xe vào lề đường ở nơi an toàn, tránh cầu, đường dây điện, cầu vượt và các công trình kiến trúc.
Bật đèn cảnh báo: Bật đèn cảnh báo nguy hiểm để cảnh báo cho các phương tiện khác. Bạn nên ở yên trong xe, cài dây an toàn cho đến khi rung chấn dừng lại.
Cẩn thận khi di chuyển tiếp: Sau khi địa chấn kết thúc, hãy lái xe cẩn thận, chú ý đến các mảnh vỡ, nứt đường, cột điện đổ, cầu bị sập và các nguy hiểm khác. Nếu dây điện rơi xuống xe, bạn nên ở yên bên trong và chờ người đến cứu hộ.
Khi đang ở gần bờ biển
Khi ở gần bờ biển, nếu cảm nhận được rung chấn mạnh và kéo dài trên 20 giây, hãy lập tức sơ tán đến nơi an toàn. Tìm kiếm các khu vực đất cao hơn hoặc di chuyển vào sâu trong đất liền tối thiểu 2km. Thời gian là vàng bạc trong trường hợp này, vì vậy đừng chờ đợi cảnh báo chính thức mà hãy chủ động sơ tán ngay lập tức. Sóng thần có thể ập đến bất cứ lúc nào sau động đất.
Ứng phó với động đất khi đang ở gần biển
Đối với người sử dụng xe lăn hoặc có khó khăn di chuyển
Khóa bánh xe lăn: Khóa bánh xe lăn ngay lập tức.
Bảo vệ đầu: Che chắn đầu và cổ bằng tay, gối, sách hoặc bất kỳ vật dụng nào có sẵn.
Tìm vị trí an toàn hơn nếu có thể: Nếu có thể di chuyển đến vị trí an toàn hơn như cạnh tường phía bên trong hoặc dưới bàn chắc chắn, hãy làm như vậy.
Báo hiệu vị trí sau động đất: Sau khi cơn địa chấn kết thúc, nếu cần trợ giúp, bạn hãy sử dụng còi, điện thoại hoặc bất kỳ phương tiện nào để báo hiệu vị trí của bạn.
Câu hỏi thường gặp về động đất
1. Có thể dự đoán hiện tượng động đất hay không?
Hiện tại, khoa học chưa thể dự đoán chính xác thời điểm, địa điểm và cường độ của một trận động đất. Tuy nhiên, các nhà khoa học có thể xác định các khu vực có nguy cơ cao dựa trên lịch sử và cấu trúc địa chất. Hệ thống cảnh báo sớm có thể cung cấp thông báo vài giây đến vài phút trước khi sóng địa chấn mạnh đến một khu vực.
2. Có nên đứng dưới khung cửa khi xảy ra động đất không?
Câu trả lời là không nên. Thay vào đó, bạn hãy nhanh chóng thực hiện "Drop, Cover, and Hold On" - nằm xuống, tìm nơi trú ẩn dưới bàn hoặc đồ nội thất chắc chắn, và bám chặt. Khung cửa cũng có thể trở nên nguy hiểm nếu cửa đóng mở do rung lắc.
3. Động đất và sóng thần có liên quan đến nhau không?
Có, động đất dưới đáy biển có thể gây ra sóng thần. Khi đáy biển chuyển động đột ngột do địa chấn, nó có thể đẩy một lượng lớn nước lên trên, tạo ra sóng thần. Nếu bạn sống ở khu vực ven biển và cảm nhận được sự rung chuyển mạnh, hãy di chuyển đến vùng đất cao hơn ngay lập tức.
Động đất là một thiên tai nguy hiểm, nhưng chúng ta hoàn toàn có thể giảm thiểu thiệt hại bằng cách chuẩn bị kỹ lưỡng và biết cách ứng phó đúng cách. Nội Thất MOHO hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về động đất và cách xử lý đúng nhất. Hãy chia sẻ bài viết này đến bạn bè và người thân để cùng nhau bảo vệ an toàn cho cộng đồng.
Xem thêm:
Mùa nồm là gì? Các cách chống nồm hiệu quả
Tác động tiêu cực của ô nhiễm không khí đến sức khỏe con người
Các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm bụi mịn ở Việt Nam hiện nay
Gợi ý 8 loại cây lọc không khí trong nhà bạn nên trồng
MOHO - Modern Life & Home
- Website: https://moho.com.vn
- Email: cskh@moho.com.vn
- Hotline: 097 114 1140
- Showroom: 162 HT17, P. Hiệp Thành, Q. 12, TP. HCM (Nằm trong khuôn viên công ty SAVIMEX phía sau bến xe buýt Hiệp Thành) | Hotline: 0971 141 140
- Experience Store 1: S05.03-S18 phân khu The Rainbow | Vinhomes Grand Park, TP. Thủ Đức | Hotline: 0931 880 424
- Experience Store 2: S3.03-Sh15 phân khu Sapphire | Vinhomes Smart City, Hà Nội | Hotline: 0909 665 728
- Experience Store 3: S2.09-Sh19 phân khu Sapphire | Vinhomes Ocean Park, Hà Nội | Hotline: 0938 108 772
![[Tổng hợp] 20+ mẫu tủ bếp gỗ đẹp hiện đại | Nội Thất MOHO](http://file.hstatic.net/200000065946/article/_tong-hop_-20-mau-tu-bep-go-dep-hien-dai-noi-that-moho_c1ffa4e9db65433aad62785b0a075b0e_small.jpg)
